Chiều ngày 5/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp với sự tham gia của các bộ, ngành và đại diện 17 tỉnh, thành phố để bàn về việc sửa đổi các quy định tại Nghị định 103 liên quan đến tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Nghị định 104 về Quỹ phát triển đất.
Theo Phó Thủ tướng, Luật Đất đai năm 2024 được xây dựng theo hướng tăng cường lắng nghe và bám sát thực tiễn. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, nhiều địa phương gặp khó khăn – đặc biệt là các vấn đề liên quan đến chính sách tài chính đất đai. Các văn bản dưới luật còn thiếu rõ ràng, khiến việc áp dụng không đồng đều, thiếu tính linh hoạt giữa các địa phương.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cần xác định rõ trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương trong việc thực hiện các chính sách tài chính đất đai, đảm bảo vừa đúng pháp luật, vừa phù hợp với thực tế và đặc thù từng khu vực, đối tượng.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, dự thảo sửa đổi bao gồm bốn điều. Trong đó, nội dung sửa đổi Nghị định 103 tập trung vào sáu nhóm lớn: phạm vi điều chỉnh, phương pháp tính tiền sử dụng đất và thuê đất, quy chế theo dõi đất, điều khoản chuyển tiếp và xử lý tồn đọng. Đối với khoản tiền sử dụng đất bổ sung, các đại biểu cơ bản đồng thuận với phương án Bộ Tài chính đề xuất.
Phó Thủ tướng yêu cầu cần làm rõ căn cứ tính mức và thời gian thu khoản tiền bổ sung, đồng thời phân định rõ ràng trách nhiệm giữa Nhà nước và doanh nghiệp. Việc này nhằm đảm bảo công bằng, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và tránh lãng phí tài nguyên đất đai.
Liên quan đến việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang đất ở, nhiều địa phương phản ánh giá đất tăng đột biến khiến người dân phải đóng mức phí cao hơn trước rất nhiều. Phó Thủ tướng đề nghị cần có chính sách ưu tiên cho người dân lần đầu tiếp cận đất ở, đặc biệt là tại các vùng nông thôn và đô thị khó khăn.
Theo khung quy định chung, Hội đồng nhân dân tỉnh sẽ xác định rõ mức thu, đối tượng áp dụng và khoản chênh lệch khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Đồng thời, các địa phương có quyền áp dụng các chế độ miễn, giảm tiền sử dụng đất cho các đối tượng khó khăn như đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo, người có công, dân cư vùng sâu, vùng xa.
Về Nghị định 104, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi các nội dung liên quan đến quản lý và sử dụng nguồn vốn của Quỹ phát triển đất, mức chi phí quản lý vốn ứng và các khoản thu chi cụ thể. Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định chuyển tiếp đối với những địa phương đã ứng vốn và làm rõ cách xác định nguồn vốn hiện tại của Quỹ.
Cuộc họp thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc hoàn thiện và linh hoạt hóa chính sách tài chính đất đai để đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp, phát triển kinh tế – xã hội bền vững từ nguồn tài nguyên đất đai.
